مقصر در تصادفات زنجیره ای کیست؟

به نوعی از تصادفات که در یک حادثه بیش از دو خودرو درگیر می شوند، تصادف

زنجیره ای گفته می شود. معمولا در این تصادفات برخورد میان خودروهای اول و دوم شدیدتر از سایر خودروهاست و خسارت این دو خودرو نیز بیشتر است و به تدریج از شدت برخورد و خسارت به سایر خودروهای درگیر حادثه کاسته می شود.

علت تصادفات زنجیره ای چیست؟

مهمترین دلایل تصادفات زنجیره ای را می توان موارد زیر دانست:
1.    عدم رعایت سرعت مطمئنه
2.    عدم رعایت فاصله طولی
3.    عدم توجه به جلو
4.    نقص فنی خودرو
5.    نامساعد بودن شرایط آب و هوا
6.    نقص فنی و ایمن نبودن جاده ها 

انواع تصادفات زنجیره ای: 

1.    حالتی که خودروهای جلویی ایستاده هستند:

در این حالت خودروهای جلویی همگی ایستاده هستند. خودرویی از عقب و با سرعت زیاد به آخرین خودرو برخورد می کند، این برخورد سبب به جلو رانده شدن آخرین خودرو و برخورد آن با خودروی جلویی می شود و این روند تکرار می گردد. در این حالت خودرویی که با سرعت به آخرین خودرو برخورد کرده است نسبت به خسارت تمام خودروهای جلویی مسئول است. بنابراین خسارت کلیه خودورهای جلویی از بیمه شخص ثالث مقصر حادثه می بایست پرداخت گردد. 
این نوع از تصادف معمولا زمانی که خودروها در پشت چراغ قرمز متوقف هستند یا زمانی که خودروها در کنار خیابان پارک شده اند حادث می شود.

2.    حالتی که خودروهای جلویی در حال حرکت هستند:

در این حالت خودروهای جلویی در حال حرکت هستند و خودرویی از پشت به آخرین خودرو برخورد می کند و این برخورد به خودروهای جلویی منتقل می گردد.
تشخیص مقصر در این نوع از تصادف زنجیره ای به سادگی حالت قبل نیست و افسر متبحر این نوع خسارات را برآورد و کارشناسی می کند. اما عمدتا در این نوع تصادفات هر خودرو نسبت به خودروی جلویی مقصر شناخته می شود زیرا اگر فاصله طولی را هر خودرو با خودرو جلویی رعایت می کرد، تصادف زنجیره ای بوجود نمی آمد.

حالتی دیگر از این نوع تصادف زنجیره ای وجود دارد که بخشی از تقصیر به عهده جلویی ترین خودرو می باشد و آن حالتی است که جلویی ترین خودرو به دلیل نقص فنی یا عدم مهارت راننده ناگهان متوقف شود و باعث تصادف زنجیره ای خودروهای پشت سر شود.  
•    در تصادفات زنجیره ای حضور افسر راهنمایی و رانندگی و کشیدن کروکی الزامی است.

پرداخت خسارت در تصادفات زنجیره ای چگونه است؟

در تصادفات زنجیره ای خودرویی که تصادف از آن شروع شده است، ضربه زننده است و اولین خودرو در این تصادفات فقط ضربه خورده است و به خودروی دیگری ضربه نزده است، خودروهای میانی هم از خودروی عقبی ضربه خورده اند و هم به خودروی جلویی خود ضربه زده اند.
بعضی افراد تصور می کنند که خودروهای میانی که هم ضربه خورده اند و هم ضربه زده اند با هم بی حساب می شوند و در نهایت خودروی آخری می بایست به خودروی اولی خسارت پرداخت کند. باید گفت این تصور کاملا اشتباه است.

در حالتی که خودروهای جلویی ایستاده اند و یک خودرو از عقب با آخرین خودرو برخورد می کند و باعث بروز تصادف زنجیره ای می شود آخرین خودرو مسئول  .پرداخت خسارت همه خودروهایی جلویی است.

 
 در حالتی که خودروهای جلویی در حال حرکت هستند و تصادف زنجیره ای رخ می دهد،  هر خودرو نسبت به خودرویی که به آن خسارت وارده کرده است مسئول است و بایستی خسارت آن خودرو را پرداخت کند . برآورد درصد تقصیر در این قبیل تصادفات بر عهده افسر متبحر این نوع تصادفات می باشد.

اگر پوشش مالی بیمه شخص ثالث خودروی مقصر کفایت نکند چه باید کرد؟

فرض کنیم یکی از خودروها دارای پوشش مالی 100 میلیون تومان در بیمه نامه ثالث خود باشد. این خودرو خسارتی که به خودروی جلویی وارد کرده است 120 میلیون تومان می باشد. در این حالت شخص مقصر می بایست 20 میلیون تومان باقیمانده از خسارت را از جیب خود شخصا به شخص زیاندیده پرداخت کند.
در این حالت شخص زیاندیده باید از مقصر مابقی خسارتش را دریافت کند. لازم به ذکر است اگر شخص زیاندیده بیمه بدنه داشته باشد می تواند مابقی خسارتش را از بیمه بدنه خودش دریافت کند و منتظر وصول مابقی خسارتش از شخص مقصر نماند.
 اگر زیاندیده از بیمه بدنه خودش جهت جبران باقی مانده خسارتش استفاده کند، چون مقصر حادثه نیست تخفیفهای بیمه بدنه اش از بین نمی رود. همچنین شرکتی که بیمه بدنه زیاندیده را انجام داده است پس از پرداخت خسارت، خسارتی را که پرداخت کرده است بعدا از مقصر حادثه ( به نیابت از زیاندیده) دریافت می کند.

نکات انتهایی را با هم مرور می کنیم:

1.    اگر پوشش مالی بیمه شخص ثالث مقصر کفاف ندهد، شخص مقصر می بایست خسارت را شخصا پرداخت کند.
2.    اگر زیاندیده بیمه بدنه داشت می تواند، بخشی از خسارت را که بیمه شخص ثالث مقصر کفاف نمی دهد از بیمه بدنه خودش استفاده کند.
3.    اگر زیاندیده در این شرایط از بیمه بدنه خودش استفاده کند، تخفیف بیمه بدنه اش از بین نمی رود.
4.    بیمه بدنه زیاندیده پس از پرداخت خسارت به شخص زیاندیده، مبلغ پرداخت شده را از شخص مقصر وصول می کند. 

نکته بسیار مهم : 
اگر زیاندیده دارای بیمه بدنه باشد، زیاندیده نمی تواند با مقصر توافق کند و مبلغی را به صورت وجه نقد از مقصر بگیرد و برای گرفتن خسارت از بیمه بدنه خود اقدام کند. به عبارتی زیاندیده نمی تواند هم مبلغی را از مقصر به صورت وجه نقد دریافت کند و هم از بیمه بدنه خود کل خسارت را مطالبه کند. بلکه بیمه شخص ثالث مقصر می بایست خسارت را پرداخت کند، سپس مازاد آن توسط بیمه بدنه زیاندیده پرداخت شود.